W dniach 9-10 czerwca br. w formule online odbędzie się 13. Ogólnopolska Konferencja „Ostrożnie – dziecko! Profilaktyka krzywdzenia małych dzieci” organizowana przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę. Podczas wydarzenia polscy i zagraniczni eksperci będą mówić m.in. o tym: Jak mentalizacja może pomóc w pracy terapeutycznej z rodziną? Czym jest wypalenie rodzicielskie i jak mu przeciwdziałać? Jakie są konsekwencje pandemii dla zdrowia psychicznego rodziców i dzieci? Czy w okresie pandemii mamy do czynienia z kryzysem w opiece okołoporodowej? Omówione zostaną także systemowe rozwiązania, takie jak tworzenie sieci ośrodków I stopnia referencyjności, czy korzyści z wprowadzenia procedury Serious Case Review, czyli systemowej analizy śmiertelnych przypadków krzywdzenia dzieci. Udział w konferencji jest bezpłatny, wymagana jest rejestracja.
Dzieci do 3. roku życia są najbardziej narażone na krzywdzenie i zaniedbanie, gdyż są najbardziej bezbronne i mają najmniejszy kontakt z osobami spoza rodziny, które potencjalnie byłyby w stanie zauważyć krzywdę dziecka i podjąć interwencję. Sprawcami przemocy wobec najmłodszych dzieci najczęściej są rodzice i opiekunowie, dlatego rola profesjonalistów, którzy mają kontakt z małymi dziećmi i ich rodzinami jest kluczowa w rozpoznawaniu czynników zagrażających rozwojowi i bezpieczeństwu dzieci. Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę już po raz 13. organizuje Ogólnopolską Konferencję „Ostrożnie – dziecko! Profilaktyka krzywdzenia małych dzieci”, której celem jest m.in. zwiększenie wiedzy profesjonalistów z zakresu czynników ryzyka krzywdzenia małych dzieci, metod pracy z rodzinami ryzyka, czy popularyzowanie dobrych praktyk w zakresie ochrony małych dzieci przed przemocą.
Donald Winnicott, jeden z ojców współczesnej psychoterapii, powiedział: „Dom jest punktem wyjścia”. To zdanie nas inspiruje i ukierunkowuje nasze myślenie o ochronie dzieci przed krzywdzeniem. To z własnego domu, z własnego dzieciństwa, rodzice mają wiedzę (lub nie), jak zajmować się małym człowiekiem, jak z nim rozmawiać, bawić się i jak radzić sobie z własnymi emocjami, kiedy pojawiają się trudności. Dom to bezpieczna relacja, w której dziecko, obserwując swoich rodziców i opiekunów, uczy się świata, ale także buduje obraz samego siebie i tworzy fundament swojego rozwoju. Dom to także uważny, przewidywalny, adekwatnie odczytujący potrzeby dziecka i opowiadający na nie rodzic/opiekun. Taki bezpieczny dom nie może powstawać i rozwijać się bez sieci wsparcia społecznego, pozytywnego, życzliwego klimatu wokół rodzicielstwa i zaangażowanych profesjonalistów i instytucji – mówi dr Monika Sajkowska, prezeska Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.
Podczas tegorocznej konferencji poruszonych zostanie wiele tematów dotyczących okresu wczesnego dzieciństwa i rodzicielstwa, które są szczególnie istotne z perspektywy profilaktyki krzywdzenia małych dzieci.
Wykład inauguracyjny poprowadzi Gerry Byrne z Oxford Health NHS Foundation Trust, który na podstawie 35-letniego doświadczenia w pracy dla brytyjskiej NHS (Narodowej Służby Zdrowia) – jako pielęgniarz i psychoterapeuta, przedstawi, co robimy dobrze, jeśli chodzi o zaufanie i ufność epistemiczną[1], a co moglibyśmy poprawić, oraz jak zaufanie może pomóc nam przetrwać obecną pandemię COVID-19 i podążać naprzód w post-pandemicznym świecie pracy hybrydowej.
W pierwszym dniu konferencji dr hab. Grażyna Kmita i dr hab. Małgorzata Gambin z Katedry Psychologii Klinicznej Dziecka i Rodziny na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego przedstawią wyniki badań dotyczące funkcjonowania emocjonalnego dzieci i rodziców oraz zmian w relacjach w rodzinie w czasie trwania pandemii COVID-19. Wyniki badań naukowych omówione zostaną w kontekście doświadczeń klinicznych psycholożek prowadzących konsultację oraz psychoterapię dzieci i rodzin w trakcie pandemii.
Również pierwszego dnia odbędzie się bardzo ważny panel dyskusyjny na temat potrzeby wprowadzenia w Polsce systemowej analizy śmiertelnych przypadków krzywdzenia dzieci (Serious Case Review). Są kraje, np. Wielka Brytania czy Stany Zjednoczone, gdzie z dziecięcych tragedii służby państwowe starają się wyciągnąć wnioski i wprowadzić zmiany – czasami prawne, w innych przypadkach organizacyjne – aby innemu dziecku zdążyć z pomocą na czas. Służy temu procedura Serious Case Review. Przypadki śmierci dziecka, jeśli jest podejrzenie, że mogły być związane z przemocą, są analizowane przez komisję ekspertów, która przygląda się działaniu wszystkich służb zaangażowanych w sprawę, sprawdza ich obciążenie, procedury, narzędzia, które wykorzystują, wyszkolenie i wsparcie dla pracowników. Jej celem nie jest szukanie winnych, ale odkrywanie ewentualnych luk w systemie i proponowanie usprawnień. Tak, by system ochrony dzieci cały czas poprawiać i na czas wyłapywać niepokojące sygnały. W Polsce w Kancelarii Prezydenta RP trwają prace nad adaptację tego rozwiązania do naszych warunków. Czy ma szansę się sprawdzić? Jakie może przynieść korzyści i z jakim ryzykiem się wiąże? Czy profesjonaliści pracujący z dziećmi mają się czego obawiać? Na te i inne pytania postarają się odpowiedzieć ekspertki Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, które od lat działają w obszarze przeciwdziałania krzywdzeniu dzieci: Renata Szredzińska, Jolanta Zmarzlik i Katarzyna Katana oraz Anna Krawczak, badaczka Interdyscyplinarnego Zespołu Badań nad Dzieciństwem, doktorantka Instytutu Kultury Polskiej UW.
Z kolei 10 czerwca odbędzie się wykład Tessy Baradon z Anna Freud Centre w Londynie, która opowie o pracy z traumą w psychoanalitycznej odsłonie psychoterapii diady rodzic-niemowlę. Ekspertka zaprezentuje podejście mikroanalityczne, polegające na szczegółowym analizowaniu – klatka po klatce – interakcji między rodzicami a dziećmi (nawet 4-miesięcznymi), które pogłębiło rozumienie traumatyzujących interakcji.
Podczas konferencji poznamy też doświadczenia polskich psychoterapeutek z pracy z najmłodszymi dziećmi. Anna Nykiel z Centrum Rozwoju Twojego Potencjału TOGO i Agnieszka Pacyga-Łebek z Ośrodka Środowiskowej Opieki Psychologicznej i Psychoterapeutycznej dla Dzieci i Młodzieży przedstawią, w jaki sposób można pomóc małemu dziecku w placówkach z I poziomu referencyjności, które powstają w ramach reformy psychiatrii dziecięcej. Omówiona zostanie pomoc poprzez wsparcie rodziców i pracę z całym systemem rodzinnym, zgodnie z ideą wczesnej interwencji, będącej udokumentowaną naukową i skuteczną formą profilaktyki krzywdzenia dzieci.
W trakcie panelu dotyczącego opieki okołoporodowej w czasie pandemii Magdalena Chrzan-Dętkoś, Joanna Pietrusiewicz, Anna Stolaś, Magda Winiarska-Smoczyńska i Urszula Kubicka-Kraszyńska porozmawiają o tym, jaką prawdę o polskim systemie opieki perinatalnej odsłonił kryzys pandemiczny i czy z tego kryzysu może się wyłonić nowa jakość opieki i wsparcia dla rodziców?
W kontekście wiedzy naukowej o znaczeniu jakości doświadczenia narodzin dla zdrowia psychicznego matek i dla tworzenia więzi z dzieckiem, kondycja opieki okołoporodowej w Polsce powinna być przedmiotem zainteresowania decydentów, jak i praktyków. W Centrum Dziecka i Rodziny od ponad roku prowadzimy online grupy wsparcia dla mam po porodzie. Zwłaszcza w okresie pandemii doświadczają one silnych niepokojów o zdrowie dziecka i swoje, niepewności, co do warunków porodu i opieki w szpitalu, a także osamotnienia i braku wsparcia społecznego. Wyniki badań naukowych pokazują, że jedną z konsekwencji pandemii jest kilkukrotny wzrost ryzyka pojawienia się depresji poporodowej. Jako profesjonaliści wspierający rodzinę od samego początku, powinniśmy być przygotowani na wzrost liczby kobiet cierpiących z powodu depresji – mówi Urszula Kubicka-Kraszyńska, koordynatorka Centrum Dziecka i Rodziny w Warszawie, prowadzonego przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę.
Szczegółowy program konferencji dostępny jest na stronie wydarzenia.
Udział w konferencji jest bezpłatny, ale wymagana jest wcześniejsza rejestracja.
Konferencja „Ostrożnie – dziecko! Profilaktyka krzywdzenia małych dzieci” to największe w Polsce, coroczne wydarzenie na temat przeciwdziałania przemocy wobec niemowląt i małych dzieci – do 6. r. ż. Wykłady i panele dyskusyjne prowadzone są przez czołowych polskich i zagranicznych specjalistów. Ich adresatami są profesjonaliści działający na rzecz dziecka i rodziny, m.in. pielęgniarki, psycholodzy, pracownicy socjalni, kuratorzy, pracownicy żłobków i przedszkoli, przedstawiciele władz samorządowych.
Konferencja w ramach projektu „Barnahus Poland” finansowanego ze środków UE.
[1] Ufność epistemiczna odnosi się do wiarygodności/niewiarygodności dla dziecka drugiej osoby, jako źródła pewnych informacji o sobie i otaczającej rzeczywistości. Najnowsze badania dotyczące ufności epistemicznej wskazują, że determinuje ona skuteczność wszystkich terapii psychologicznych.
